Φόβοι για νέο "Βατερλό" στο Eurogroup της Δευτέρας

Ιδιαίτερα «φορτωμένη» είναι η ατζέντα του συμβουλίου υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης στη συνεδρίαση της Δευτέρας, με αξιωματούχους των Βρυξελλών όμως να κατεβάζουν τις προσδοκίες για ταχεία διαδικασία λήψης αποφάσεων, παρά τις πιέσεις που συνεχίζουν να ασκούν οι Αγορές.

Στη συνεδρίαση του Εurogroup θα συζητηθούν το δεύτερο πρόγραμμα της Ελλάδας, η βοήθεια προς τις ισπανικές τράπεζες, το αίτημα της Κύπρου για υπαγωγή στο Μηχανισμό Στήριξης, καθώς και τα ζητήματα της κοινής εποπτείας των ευρωπαϊκών τραπεζών και της χρήσης των κεφαλαίων από τους ευρωπαϊκούς Μηχανισμούς Στήριξης. Η διαδικασία διευθέτησης των παραπάνω θεμάτων θα μπορούσε να κρατήσει μήνες, δεδομένων των διαφωνιών που έχουν ανακύψει μεταξύ των χωρών - μελών της Ζώνης του Ευρώ.

Στη Σύνοδο Κορυφής της προηγούμενης εβδομάδας, οι Ευρωπαίοι ηγέτες συμφώνησαν να αναλάβει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα μεγαλύτερο ρόλο στην εποπτεία των ευρωπαϊκών τραπεζών και να χρησιμοποιήσουν τα ταμεία διάσωσης της Ευρωζώνης για να μειωθεί το κόστος δανεισμού των χωρών.

Ο οίκος Moody's χαρακτήρισε θετική τη συμφωνία των Ευρωπαίων ηγετών, επιτρέποντας να περιοριστούν οι κίνδυνοι, αλλά με αυξημένο κόστος για τις πλουσιότερες χώρες της Ευρωζώνης.

Κρίσιμα σημεία, όμως, της συμφωνίας αυτής έμειναν αδιευκρίνιστα, ενώ σκληραίνει η στάση των σκληροπυρηνικών χωρών, όπως η Ολλανδία και η Φινλανδία. «Υπάρχει πρόβλημα με τη Φινλανδία. Υπάρχει και με την Ολλανδία, αλλά και με τη Γερμανία», δήλωσε στο Reuters Ευρωπαίος διπλωμάτης, αναφερόμενος στις επιφυλάξεις ορισμένων χωρών στις αποφάσεις της Συνόδου Κορυφής, καθώς και στην απροθυμία της Γερμανίδας καγκελαρίου, Μέρκελ, να στηρίξει τους εταίρους της, χωρίς να συνοδεύει τη βοήθεια με αυστηρές προϋποθέσεις.

«Δεν βλέπω να διαμορφώνεται ένα πακέτο τη Δευτέρα. Θα εργάζονται έως το τέλος Ιουλίου ή τις αρχές Αυγούστου στα θέματα αυτά», είπε ο διπλωμάτης, ο οποίος συμμετέχει στην προετοιμασία της συνόδου του Eurogroup.

Σε δηλώσεις που αντικατοπτρίζουν τη σκληρή στάση της Φινλανδίας, η υπουργός Οικονομικών, Γιούτα Ουρπιλάινεν, υποστήριξε ότι η Φινλανδία θα προτιμούσε να αποχωρήσει από την Ευρωζώνη παρά να πληρώσει τα χρέη άλλων χωρών του ευρώ. «Η Φινλανδία έχει δεσμευτεί ότι θα είναι μέλος της Ευρωζώνης και θεωρούμε ότι το ευρώ είναι χρήσιμο για τη Φινλανδία», δήλωσε η κ. Ουρπιλάινεν στην εφημερίδα «Kauppalehti», προσθέτοντας όμως ότι «η Φινλανδία δεν πρόκειται να παραμείνει στο ευρώ με οποιοδήποτε κόστος και είμαστε προετοιμασμένοι για όλα τα σενάρια».

Ενας εκπρόσωπος του Υπουργείου Οικονομικών της Φινλανδίας, ο Μάτι Χίρβολα, διέψευσε την εκτίμηση αυτή της εφημερίδας και τόνισε πως «κάθε εκτίμηση σύμφωνα με την οποία η Φινλανδία πρόκειται να εγκαταλείψει το ευρώ είναι απλά λαθεμένη».

Στη συνεδρίαση της Δευτέρας θα συζητηθεί και το αίτημα χρηματοδότησης της Κύπρου, αλλά δεν πρόκειται να ληφθούν αποφάσεις, τόνισε ο ίδιος αξιωματούχος.

Οπως είπε, αυτή τη στιγμή έχει πάει στην Κύπρο μια διερευνητική αποστολή της τρόικας προκειμένου να διαπιστωθεί η ακριβής κατάσταση της οικονομίας και του χρηματοπιστωτικού τομέα, διαδικασία που αναμένεται να πάρει χρόνο.

Μάλιστα, ανέφερε χαρακτηριστικά ότι υπό τις σημερινές συνθήκες δεν αναμένεται να ληφθεί οριστική απόφαση για το μνημόνιο με την Κύπρο πριν από το τέλος Αυγούστου. Πάντως, άφησε να εννοηθεί ότι, εάν χρειαστεί, η διαδικασία θα μπορούσε να επιταχυνθεί.

Ο ίδιος αξιωματούχος διαχώρισε την περίπτωση της Κύπρου από αυτή της Ισπανίας, τονίζοντας ότι «σχετικά με την Ισπανία έχουμε εικόνα και αφορά τη στήριξη του τραπεζικού τομέα. Αντίθετα, για την Κύπρο στην παρούσα φάση δεν γνωρίζουμε τίποτα», είπε, προσθέτοντας ότι οι διαρθρωτικές ανισορροπίες δεν είναι καθόλου αμελητέες. Από την πλευρά του, ο Κύπριος υπουργός Οικονομικών, Βάσος Σιαρλής, τόνισε χθες ότι η κυπριακή οικονομία -που είχε ως βασικούς πυλώνες την αγορά στέγης και τον τομέα υπηρεσιών- δεν θα αντιμετώπιζε τόσο σοβαρά προβλήματα εάν δεν είχε ληφθεί η απόφαση για το «κούρεμα» του ελληνικού χρέους.

Επιπλέον ο Κύπριος πρόεδρος, Δημήτρης Χριστόφιας, υπερασπίστηκε το δικαίωμα της Λευκωσίας να ζητήσει οικονομική βοήθεια από τη Ρωσία, που τη χαρακτήρισε στρατηγικό εταίρο της Ε.Ε. «Θα πράξουμε εκείνο που είναι το καλύτερο για τον τόπο μας και για την Ευρώπη, θα το συζητήσουμε με τους εταίρους μας και δεν αντιλαμβάνομαι γιατί κακοφαίνεται σε κάποιους», δήλωσε ο κ. Χριστόφιας σε κοινή συνέντευξη Τύπου με τον πρόεδρο της Κομισιόν Ζοζέ Μπαρόζο. Νωρίτερα, ο Ρώσος υπουργός Οικονομικών Αντόν Σιλουάνοφ είχε ανακοινώσει ότι η Κύπρος ζήτησε από τη Μόσχα δάνειο πέντε δισ. ευρώ.

Το Eurogroup αναμένεται να καταλήξει σε πολιτική συμφωνία σχετικά με το ισπανικό αίτημα για στήριξη του χρηματοπιστωτικού τομέα, ώστε να ξεκινήσει η διαδικασία επικύρωσης από τα εθνικά Κοινοβούλια της βοήθειας, που μπορεί να φτάσει μέχρι 100 δισ. ευρώ. Ομως ο εκπρόσωπος του γερμανικού υπουργείου Οικονομικών, Μάρτιν Κότχαους, εμφανίσθηκε επιφυλακτικός για το κατά πόσον είναι εφικτό να υπάρξει συμφωνία για το ισπανικό αίτημα.

«Στα όρια ανοχής ο γερμανικός λαός»

Τις αντιδράσεις του Γερμανού υπουργού Οικονομικών, Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, έχει προκαλέσει η πρωτοβουλία των 160 Γερμανών οικονομολόγων να ασκήσουν κριτική στις αποφάσεις των Ευρωπαίων ηγετών για την αντιμετώπιση της κρίσης.

Ο κ. Σόιμπλε χαρακτήρισε «ανεύθυνη» τη συντονισμένη κριτική που άσκησαν οι Γερμανοί οικονομολόγοι -με επικεφαλής τον Χανς Βέρνερ Ζιν του ινστιτούτου Ifo- στις αποφάσεις του τελευταίου Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, ενώ χαρακτήρισε την παρέμβασή τους «εξοργιστική».

Σε χθεσινές του δηλώσεις στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Βερολίνου - Βραδεμβούργου, ο κ. Σόιμπλε τόνισε ότι «οι οικονομολόγοι πρέπει να χρησιμοποιούν τον όρο “τραπεζικά χρέη” υπεύθυνα» και πρόσθεσε ότι «προκαλούν σύγχυση στην κοινή γνώμη». Απέρριψε μάλιστα κατηγορηματικά τον ισχυρισμό των οικονομολόγων ότι μέσω του ανοίγματος του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ΕΜΣ) η Γερμανία ενδεχομένως να εγγυάται και για τραπεζικά χρέη. «Στην ουσία δεν πρόκειται για αμοιβαιοποίηση της εγγύησης, αλλά για τη δημιουργία μιας κοινής εποπτείας στην Ευρώπη», σημείωσε και διευκρίνισε ότι ο μηχανισμός διάσωσης για τα κράτη δεν μετατράπηκε σε μηχανισμό διάσωσης των τραπεζών.

Οι οικονομολόγοι, με δημόσια έκκλησή τους η οποία δημοσιεύθηκε προχθές, κάνουν λόγο, μεταξύ άλλων, για «κίνδυνο τον οποίο διατρέχει πλέον και η γερμανική οικονομία» και καλούν τους Γερμανούς πολίτες να διαμαρτυρηθούν για τις αποφάσεις της κυβέρνησης και να ασκήσουν πίεση στους βουλευτές της περιφέρειάς τους.

Παρ’ όλα αυτά, οι υποχωρήσεις της καγκελαρίου Μέρκελ στην τελευταία Σύνοδο Κορυφής φαίνεται ότι έχουν προκαλέσει έντονη δυσαρέσκεια στους κόλπους του γερμανικού κυβερνητικού συνασπισμού. «Νομίζω ότι πλησιάζουμε κοντά στα όρια ανοχής της Κάτω Βουλής και του γερμανικού λαού», δήλωσε στο Reuters ο Μίχαελ Στούμπγκεν, βουλευτής των Χριστιανοδημοκρατών. «Οι εταίροι μας πρέπει να γνωρίζουν ότι στο εσωτερικό του κυβερνητικού συνασπισμού έχουν αυξηθεί τα ερωτήματα», τόνισε, από την πλευρά του, ο επικεφαλής της κοινοβουλευτικών ομάδας των Χριστιανοδημοκρατών - Χριστιανοκοινωνιστών (CDU/CSU) Φόκλερ Κάουντερ

«Ψαλίδισμα» 26 δισ. στις ιταλικές δαπάνες

Σφίγγει και πάλι ο κλοιός πιέσεων γύρω από την Ιταλία και την Ισπανία, παρά τα νέα μέτρα περιστολής δαπανών που ανακοίνωσε η Ρώμη και τις δεσμεύσεις της Μαδρίτης για περισσότερες οικονομικές μεταρρυθμίσεις.

Επειτα από μια μαραθώνια συνεδρίαση περίπου επτά ωρών, το Υπουργικό Συμβούλιο της Ιταλίας, υπό την προεδρία του πρωθυπουργού, Μάριο Μόντι, ενέκρινε χθες περαιτέρω μείωση των κρατικών δαπανών κατά 26 δισ. ευρώ μέσα στην επόμενη τριετία, ώστε να καθυστερήσει τουλάχιστον κατά ένα χρόνο μια αύξηση του Φόρου Προστιθέμενης Αξίας στο 23% από 21%.

Οι περικοπές προβλέπουν «ψαλίδι» στις δημόσιες δαπάνες κατά 4,5 δισ. ευρώ φέτος, 10,5 δισ. ευρώ το 2013 και 11 δισ. ευρώ το 2014, ενώ αναμένεται ότι θα καθυστερήσουν την αύξηση 2 ποσοστιαίων μονάδων του φόρου κατανάλωσης μέχρι τον Ιούλιο του επόμενου έτους και θα βοηθήσουν στην αποπληρωμή της οικονομικής βοήθειας στη βιομηχανική περιοχή της Εμίλια - Ρομάνια, η οποία επλήγη το Μάιο από τους σεισμούς.

Το πακέτο προβλέπει τη μείωση νοσοκομειακών δαπανών, την περικοπή στο μισό του αριθμού των τοπικών κυβερνήσεων, τη σταδιακή μείωση των δημοσίων υπαλλήλων κατά 10% και των στελεχών του δημοσίου κατά 20%, σύμφωνα με την κυβερνητική ανακοίνωση.

Αντιδράσεις

Η μείωση του αριθμού των θέσεων εργασίας στο Δημόσιο έχει πυροδοτήσει αντιδράσεις από τα συνδικάτα, τα οποία απειλούν με απεργίες σε ολόκληρη τη χώρα. «Δεν πρόκειται για οριζόντιες περικοπές, αλλά για ένα λογικό ψαλίδισμα», δικαιολογήθηκε ο Ιταλός πρωθυπουργός.

Στενεύουν όμως σημαντικά τα περιθώρια για την Ισπανία, με τις αποδόσεις των ισπανικών 10ετών ομολόγων να επιστρέφουν χθες πάνω από το επικίνδυνο όριο του 7%, καθώς τα νέα μέτρα νομισματικής χαλάρωσης που ανακοίνωσαν χθες τρεις κεντρικές τράπεζες δεν κατάφεραν να εντυπωσιάσουν τους επενδυτές. Η ισπανική κυβέρνηση θα προωθήσει σύντομα περισσότερες μεταρρυθμίσεις.