Corrala: Το κίνημα κατά των εξώσεων που καταλαμβάνει την Ισπανία
Το οικονομικό κραχ στην Ισπανία χτυπάει την πόρτα χιλιάδων οικογενειών, με τις εξώσεις να παίρνουν διαστάσεις χιονοστιβάδας και εκατοντάδες σπίτια να μένουν ακατοίκητα.
Τα «θύματα» όμως της κρίσης επιστρέφουν για να παλέψουν με ένα δίκτυο εγκαταλελειμμένων κτιρίων και με τις αρχές του κοινοβιακού κινήματος Corrala, που ήταν διαδομένο στην Ισπανία έως τον 16ο αιώνα.
«Η ζωή αλλάζει όταν χάνεις τα πάντα» λέει ο Manoli Cortés. «Υπήρχε μια εποχή που ήμουν καλά με το να εργάζομαι και να προσέχω το σπίτι μου. Ξαφνικά σε ηλικία 65 ετών έγινα ακτιβιστής». Τώρα κάθεται σε ένα κλασικό Ισπανικό σαλόνι: άψογα καθαρισμένο, γεμάτο με οικογενειακές φωτογραφίες και ξύλινα έπιπλα. Εν τω μεταξύ, η γεωμετρία των γραμμών του, οι γαλλικού τύπου συρόμενες πόρτες και τα μπαλκόνια δίνουν την εικόνα ενός κτιρίου που μοιάζει πολύ με όλες τις νεόκτιστες πολυκατοικίες της πόλης.
Ο απογευματινός ήλιος λάμπει πάνω στους τσιμεντένιους τοίχους οι οποίοι κοσμούνται με πανό και συνθήματα, με πιο αποκαλυπτικό το “Ni gente sin casa, ni casas sin gente” (Κανένας άνθρωπος χωρίς σπίτι, κανένα σπίτι χωρίς ανθρώπους). Αυτό το κτίριο είναι η Corrala Utopia, το πρώτο ανάμεσα σε ένα συνεχώς αυξανόμενο δίκτυο άδειων ακινήτων στην πρωτεύουσα της Ανδαλουσίας, Σεβίλλη το οποίο τώρα βρίσκεται υπό κατάληψη από τα θύματα της οικονομικής κρίσης.
Όπως και σε πολλές άλλες περιοχές της χώρας, η Ανδαλουσία γνώρισε μια οικοδομική έκρηξη μετά το 2000. Σύμφωνα με το ρεπορτάζ της εφημερίδας Guardian οι ντόπιοι βρήκαν δουλειά ως ελαιοχρωματιστές, ξυλουργοί και καθαριστές με αποτέλεσμα οι αξίες των ακινήτων να ανέβουν ραγδαία.
Όμως το 2008 η παγκόσμια οικονομική κατάρρευση άφησε πίσω της έναν τεράστιο αριθμό ανέργων που σε συνδυασμό με τις περικοπές από την κοινωνική πρόνοια αγωνίζονται για να κρατήσουν ένα κεραμίδι πάνω από τα κεφάλια τους.
Το 2010 οι Ισπανικές τράπεζες απέκλεισαν περισσότερα από 100.000 νοικοκυριά. Η Macarena, η περιοχή της Σεβίλλης που βρίσκεται και η Corrala Utopia, έχει σήμερα και το υψηλότερο ποσοστό εξώσεων στην πόλη. Ωστόσο στην ευρύτερη μητροπολιτική περιοχή της Σεβίλλης και μόνο, υπάρχουν κατ’ εκτίμηση 130.000 ακατοίκητα σπίτια.
Η Toni Rodriguez, 44 ετών, έφυγε από το σπίτι της οικειοθελώς το προηγούμενο έτος. «Δεν ήμουνα σε θέση να πληρώνω το νοίκι μου και θα με οδηγούσαν στο δικαστήριο. Δεν ήθελα να γεμίζω χρέη. Ζούσα σε σπίτια, κοιμόμουν σε αμάξια. Τότε γνώρισα κάποιους από μια κοινότητα ακτιβιστών, η οποία αναδείχθηκε διεθνώς μέσα από το κίνημα των αγανακτισμένων του 2011 και είχαν παρουσία στις δημόσιες συνελεύσεις. Ένας φίλος είπε ότι ίσως μπορούσε να με βοηθήσει».
«Αρχίσαμε να μιλάμε για την ιδέα που είχε να ανακαταλάβει ακατοίκητα κτίρια. Περάσαμε τέσσερις μήνες σχεδιάζοντας πώς θα το κάνουμε και φοβόμουν πολύ για το τι θα μπορούσε να συμβεί. Δεν ήξερα αν θα μας επέτρεπαν να μείνουμε ή αν θα μας συνελάμβαναν».
Τελικά επέλεξαν ένα κτίριο που ανήκε στην προβληματική κατασκευαστική εταιρεία Maexpa. Μαζί με μια ομάδα γυναικών που βρισκόταν στην ίδια κατάσταση με τη Rodriguez μπήκαν στο κτίριο στις 14 Μαιού του 2012. Τώρα μένουν συνολικά 36 οικογένειες, μεταξύ των οποίων 40 παιδιά και πολλά ηλικιωμένα άτομα.
Μέχρι στιγμής φαίνεται να μην διατρέχουν κανένα κίνδυνο. H Maexpa σήμερα είναι βυθισμένη στα χρέη και έχει μπει σε διαδικασία πτώχευσης. Ο σημερινός ιδιοκτήτης του κτιρίου που είναι η τράπεζα Ibercaja με έδρα τη Σαραγόσα, μπήκε σε διαπραγματεύσεις με αυτούς που διαμένουν αλλά η στήριξη από τη γειτονιά είναι μεγάλη. Μόλις δύο εβδομάδες μετά την ίδρυση της κοινότητας κόπηκε το ρεύμα και παρά την αίτηση για μια συλλογική τιμολόγηση αποσυνδέθηκε και η παροχή νερού. Τώρα οι κάτοικοι πρέπει να χρησιμοποιούν μια κοινόχρηστη παροχή.
Τις τελευταίες εβδομάδες τέσσερις Corralas έχουν ιδρυθεί σε μικρότερες πόλεις στην Ανδαλουσία και σε άλλες πόλεις στην Μάλαγα, όπου η ανεργία και ο αριθμός των ακατοίκητων σπιτιών είναι μεγαλύτερος και από αυτόν της Σεβίλλης. Αυτό έρχεται επιπρόσθετα με τις πέντε κοινότητες που ήδη υπάρχουν στην πόλη οι οποίες στεγάζουν από πέντε έως 18 οικογένειες.
Στα τέλη Γενάρη η Corrala Libertad, μια κοινότητα με εφτά διαμερίσματα στην περιοχή Τριάνα, της χορηγήθηκε νόμιμα να λειτουργεί σαν συνεταιρισμός σπιτιών.
Για τους καταληψίες της Corrala Utopia, οι οποίοι πήραν βραβείο από τον οργανισμό ανθρωπίνων δικαιωμάτων της Ανδαλουσίας το Δεκέμβρη της προηγούμενης χρονιάς, οι εξελίξεις είναι ενθαρρυντικές. Η Άννα Λόπεζ είναι 67 ετών και είναι από τα μεγαλύτερα μέλη της κοινότητας. Ζει με τον 71 ετών σύζυγό της Πάντσο. Πρώην χορεύτρια φλαμένκο, που έχει υποστεί τα τελευταία χρόνια τρεις καρδιακές προσβολές, έχει κάνει μια εγχείρηση bypass και έχει υποστεί αρκετές επιπλοκές που σχετίζονται με το άσθμα και το διαβήτη. Παρά την πολύ κακή κατάσταση της υγείας τους, το ζευγάρι εκδιώχθηκε από το σπίτι τους το περασμένο έτος επειδή καθυστερούσαν να αποπληρώσουν το δάνειο τους. Πριν μετακομίσουν στην corrala πέρασαν αρκετές εβδομάδες που κοιμόντουσαν στην είσοδο του παλιού τους σπιτιού.
«Δεν έχω εγγόνια» λέει. «Όταν πεθάνω θέλω να είμαι σε θέση να πω στον εαυτό μου ότι οι συγκάτοικοί μου θα έχουν δουλειές και ένα ζεστό σπίτι να μένουν.
Οι Corralas είναι σημαντικοί. Είναι ένα παράδειγμά για τους ανθρώπους που αγωνίζονται. Αποδεικνύουν ότι μπορούμε να βοηθήσουμε τους εαυτούς μας και τους γύρω μας. Δε γνωρίζω τι μας επιφυλάσσει το μέλλον, αλλά όπως και να έχει πιστεύω ότι αυτός ο αγώνας θα κερδηθεί. Πρέπει να το πιστέψουμε, αλλιώς οι λαοί δεν έχουν ελπίδα
